|
EDİRNEKAPI ŞEHİTLİĞİ GEZİ RAPORU
|
|
Raporu Hazırlayan: YAŞAR AYYILDIZ Yer: EDİRNEKAPI-İSTANBUL
|
Tarih:
01.04.2015
|
|
Genel
Bilgi
|
• Edirnekapı şehitliği 1453 yılında İstanbul’u fethetmek amacıyla Bizans surları önünde savaşırken şehit düşen Müslüman askerlerin Edirnekapı, Topkapı, Maltepe ve Topçular arasında kalan geniş bir araziye gömülmeleriyle oluşmuştur. Osmanlı devrinde Sır Tekke adıyla anılan bu ilk şehitliğin yeri bugün için kesin olarak bilinememektedir. Osmanlı devrinde bayram sabahları camilerden çıkan cemaatler Sır Tekkede toplanır ve şehitlerin ruhlarına dualar ederlerdi. E-5 karayolunu haliç köprüsüne birleştiren tünelin yapımı sırasında tünelin üstüne düşen kısımdaki şehitlerin kabirleri buradan alınarak başka yerlere nakledilmişlerdir. Sır Tekke denilen yerde bu tünelin üst kısmına rastladığında buranın orijinal görünümü değişikliğe uğramıştır. Osmanlı devri boyunca Edirnekapı şehitliğine ait bazı parsellere şehitlerin dışında da defin yapıldığı görülür, böylelikle şehitliğin çevresinde geniş bir mezar alanı oluşmuştur. Edirnekapı şehitliği Balkan Savaşı ile 1. Dünya savaşı ve özellikle Çanakkale savaşında yaralanarak tedavi olmak için İstanbul hastanelerine getirilen ve burada şehitlik mertebesine erişen Müslüman askerlerin çoğunlukta bulunduğu bir mezardır.
|
|
İçerik
|
· Mezarlığın eski kabirlerden oluşan bölümü Mısır Tarlası adını taşıyan kısımdır. Bu bölüm tamamen eski mezarlardan oluşmaktadır. Ve zamanın tahribatına uğramıştır. Bu alanda yeni mezar bulunmamaktadır, Şahideler 19. Yüzyıl ve önceki yüzyıllara aittir.
· Mezarlığın Necati Bey Mezarlığı adı verilen bölümünde eski mezarları barındırmaktadır. Rami caddesini çevreyoluna bağlayan bağlantı yolu bu bölümün ortalarından geçirilmiş ve mezarlığın bütünlüğü tahribata uğramıştır. Bu bölümde pek çok tarihi şahsiyetin mezarı bulunmaktadır.
· Şehitler için kabir düzenlemesi yapılırken buradan çıkarılan eski Osmanlı mezar taşları toplanarak iki ayrı hazirede sergilenmesi düşünülmüştür. Önemli tarihi değer taşıyan mezar taşlarını içeren bu hazireler ayrıca incelenmeye değer özelliktedirler.
· Harita genel müdürlüğünün Ankara’da 1971 yılında bastırdığı şehitlerimiz adlı kitapta İstanbul’a getirilen Balkan Harbi ve Çanakkale Savaşı Gazilerinden hastanelerde vefat edip Edirnekapı şehitliğine defnedilenlerin sayısının 13 bin civarında olduğunu bildirmektedir. Edirnekapı şehitliği Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde de askeriyeye bağlı bir kuruluş olarak yaşamıştır. Günümüzde ise şehitlikle 1926 yılında kurulan Türkiye Şehitlikleri İmar Vakfı ilgilenmektedir.
|
|
Fizikî
Yapı
|
· Edirnekapı ve Sakız Ağacı adıyla iki bölümden oluşan
şehitlikte Osmanlı-Rus harbi, Balkan harbi şehitleri, Kara-deniz ve
hava kuvvetleri şehitleri, Polis teşkilatının şehitleri, THY sivil
şehitleri, İtfaiye teşkilatının şehitleri, Eski tulumbacılar ve harp
malul ve gazilerine ait ayrı parseller halinde şehitlikler
oluşturulmuştur.
|
|
Ulaşım
|
· Eminönü’nden Edirnekapı tarafına giden otobüslere binilip şehitlik durağında inilir.
· Metrobüs ile Edirnekapı durağında inilip kolayca ulaşım sağlanabilir.
|
|
Giriş
Ücreti
|
· Giriş ücretsizdir.
|
|
Yapılabilecek Etkinlikler
|
·Şehitlik Eyüp SULTAN Cami, Kariye Müzesi gibi birçok tarihi yapıya yakındır.
|
|
Önemli
Not
|
· Şehitliğimizde merhum İstiklal Şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un kabri bulunmaktadır.
|
|
|
|
